In het ABP
persbericht van 12 mei 2010 krijgt ABP-vice-voorzitter Xander den Uyl voor het eerst de
gelegenheid van het Bestuur om in de pers duidelijkheid te scheppen over de deskundigheid van het ABP-Bestuur. Getuige onderstaand excerpt van het voornoemde persbericht:
Excerpt Persbericht ABP Mei 2010
Ondanks een record vermogen (220 miljard euro) en goede rendementen (6%) in de eerste vier maanden van 2010 blijft ABP in dekkingstekort, dat wil zeggen dat de dekkingsgraad onder de vereiste 105% blijft. Eind april 2010 bedraagt de dekkingsgraad 102%.
Vice-voorzitter Xander den Uyl: “ Het is een
vreemde gewaarwording, nog nooit was het vermogen van ABP zo groot en desondanks groeit de dekkingsgraad niet mee. Dat
ligt vooral aan de historisch lage rente en meer in het algemeen aan het
onzekere financiële klimaat. Dat
baart het ABP bestuur zorgen.”
Laten we even een korte analyse maken van bovenstaand bericht:
1. "Vreemde gewaarwording"
Uit de woorden "
vreemde gewaarwording" kunnen we niet anders dan de conclusie trekken dat de ontwikkeling als een soort van verrassing komt voor het bestuur. Blijkbaar hapert het aan een goede dialoog tussen de risicomanagers, actuarissen en accountants enerzijds en het bestuur anderzijds.
Los daarvan is het bestuur dus - gezien haar uitingen - onvoldoende bekend met de financiële sturingsprincipes van een pensioenfonds. Voor zover het fonds daar wel mee bekend is, is zij onvoldoende in staat om tegenwicht of tegenspel te geven aan allerlei krachten in de organisatie die uiteindelijk zouden moeten leiden tot het doel waarvoor het ABP pensioenfondsbestuur er zit: de pensioenrechten van de deelnemers op zowel korte als lange termijn zekerstellen.
Ronduit verontrustend is het dat het ABP bestuur niet begrijpt wat het verschil is tussen rendement 'nu' en rendement 'morgen'.
Als bewijs hoeven we alleen maar te kijken naar de reclamecampagne van APG, de vermogensbeheerder van ABP, die als motto de volgende onsterfelijke 'pay-off' heeft:
Tomorrow = Today
Wij allen, maar ook de toezichthouder, hadden dus kunnen weten dat een pensioenbestuur dat niet weet 'hoe laat het is' en dat 'morgen' met 'nu' verwart, in grote problemen zou gaan komen.
Daar hoef je dus geen 10 jaar voor gestudeerd te hebben, financieel expert, actuaris of beleggingsdeskundige voor te zijn.... Een gewoon 'boerenverstand' voldoet.
Olietanker analogie
De (vice) voorzitter van een pensioenfondsbestuur heeft de verantwoordelijkheid om, net als de kapitein van een grote olietanker op de ijszee, het pensioenschip (met aan boord haar deelnemers) veilig in de volgende haven te brengen.
Daarbij moet hij zowel sturen op het langetermijndoel om het schip in de haven te krijgen (lees: de (reële) dekkingsgraad op de lange termijn boven de 105% te houden) als ook om op korte termijn niet tegen ijsbergen op te varen (lees: het pensioenfonds moet op korte termijn aan haar liquiditeitsverplichtingen, met name de pensioenuitkeringen, kunnen voldoen).
Ergo, wat een pensioenfonds op korte termijn voor rendement haalt is
volstrekt onbelangrijk en niet relevant om te communiceren! Het strooit alleen maar zand in de ogen van de pensioengerechtigden en de deelnemers van het fonds. Op korte termijn speelt alleen dat het fonds voldoende liquide moet zijn om aan haar uitkeringsverplichtingen te kunnen voldoen.
Alle energie en verantwoording van het bestuur moeten zich dus richten op twee thema's:
- Reële en/of Nominale Indexatiegraad op lange termijn en
- Liquiditeit op korte termijn
2. " 'Het' ligt vooral aan de historisch lage rente en het onzekere financiële klimaat"
Blijkbaar 'ligt het' aan de omstandigheden en niet aan het bestuur van het ABP. Dat lijkt toch echt op de omgekeerde wereld. Het ABP bestuur draagt als enige de verantwoordelijkheid om de (toekomstige) omstandigheden volgens de
principes van goed bestuur '
in control' te brengen. Dat dient het bestuur op basis van
voorzichtigheid en
deskundigheid te doen. Als het Bestuur daarin faalt, rest er slechts één oplossing..... Opstappen.
Principes voor goed pensioenfondsbestuur
De principes voor goed pensioenfondsbestuur zijn overigens eind 2005 door DNB gepubliceerd een notitie, getiteld:
(Principes) Goed Pensioenfondsbestuur
Blijkbaar (?) zijn er sinds 2005 geen ontwikkelingen meer geweest die aanleiding zouden zijn geweest om de 2005 notitie op onderdelen aan te passen.
Prudentie, Voorzichtigheid
Ondanks alle goede bedoelingen, gaat de notitie niet in op de genoemde elementaire begrippen als 'Prudentie' en/of 'Voorzichtigheid'. Nog sterker: deze woorden komen niet eens voor in de Principes voor Goed Pensioenfondsbestuur.
Deskundigheid
Ook op het gebied van deskundigheid wordt de plank volledig misgeslagen, blijkens het volgende citaat:
"Om deze toezichthoudende taak goed te kunnen vervullen is een zekere mate van deskundigheid en bestuurlijke ervaring vereist."
Hoe groot kan een understatement zijn? Het mag duidelijk zijn, om een pensioenfonds goed te besturen, is niet een
zeker mate van deskundigheid vereist, maar een
hoge mate van deskundigheid. Het is de taak van DNB deze deskundigheidseisen
expliciet te formuleren inzake de bestuursfuncties bij pensioenfondsen en andere financiële instellingen.
Het is raar, maar aan een kapitein op zee worden krachtens de Nederlandse wet
meer en diepgaandere deskundigheidseisen gesteld dan aan de bestuurder van een pensioenfonds. Volstrekt onbegrijpelijk
Het zoeken van een nieuwe ABP Voorzitter als kapitein op de Pensioen-Olietanker heeft daarom alleen zin als ook de eerste stuurman en de andere scheepsofficieren aan expliciet nader te formuleren DNB-eisen moeten gaan voldoen.
Conclusie: Er zal niet alleen gezocht moeten worden naar een nieuwe ABP Voorzitter, maar naar een compleet nieuw bestuur!
Beleggingsrendement
Last but not least gaat ook inhoudelijk het argument van de lage rente en het onzekere financiële klimaat niet op. Als ABP goed gematcht en grotendeels risicovrij belegd, maakt het niet uit of het rendement 'laag' is en/of het 'financiële klimaat' (wat een
prietpraat) onzeker. Wat wel uitmaakt is welk rendement het fonds op lange termijn kan behalen. Een juist dat rendement ziet er bedroevend uit....
De afgelopen 17 jaar heeft het ABP, met alle deskundigheid die zij in huis heeft en investeringen in de meest geavanceerde beleggingsproducten, niet meer dan 6,72% aan gemiddeld rendement behaald. Dat is minder dan de 6,91% die - zonder al die expertise - behaald zou zijn door gewoon met minder risico te beleggen in 10 jaars Europese Staatsleningen.
3. "Dat baart het ABP Bestuur zorgen"
Helaas..., een bestuur moet zorgen voor haar deelnemers en zich geen 'zorgen maken'.
Een gepensioneerde of deelnemer heeft helemaal niets aan een bestuur dat zich zorgen maakt en er bij voortduring blijk van geeft de situatie niet onder controle te krijgen.
Helpt het u als de kapitein van uw cruiseschip of uw automonteur zich zorgen maakt?
Terwijl iedereen zich zorgen maakt, staat uw pensioen kou te vatten. Kan er iemand de deur dicht doen in plaats van zich zorgen te maken?
Tenslotte.....
Het is duidelijk, het ABP bestuur is zowel machteloos als stuurloos en heeft de toekomst te rooskleurig ingeschat:
we leven langer, we maken minder rendement dan we dachten en we kunnen niet veel meer aan pensioenpremie betalen dan de 20% die we nu doen.
Kortom, er is zeker geen ruimte voor indexatie en de enige weg om een verdere deconfiture te voorkomen, lijkt om de pensioenverplichtingen voorwaardelijker en dus onzekerder te maken (dan we dachten) of de rechten te beperken. Wie durft de boodschapper van slecht nieuws te zijn?
Links:
-
Download ABP Persbericht 12-05-2010
-
APG is 'in control' (2008)
-
DNB (2005): Principes Goed Pensioenfondsbestuur
-
ABP Pension Fund ROI Travesty
-
Route in Life
-
Bemanningsbesluit (Nederlandse..) zeeschepen
Het past natuurlijk in het geheel niet dat de heer Zalm dergelijke mededelingen via de pers doet, dat is Riool Management. De heer Zalm zou, mocht hij er echt zo overdenken, contact moeten opnemen met zijn baas en aandeelhouder, de Nederlandse Staat (in dit geval de heer Jan Kees de Jager, demissionair Minister van Financiën) en zijn ontslag indienen omdat hij een aangenomen opdracht blijkbaar nu niet kan uitvoeren. Jan Kees de Jager zou dan vervolgens kunnen bepalen of hij dat ontslag aanvaart of niet. Neemt hij het ontslag niet aan dan moet de heer de Jager de Tweede kamer en het gehele Nederlandse volk meedelen dat de gehele bezuinigingsoperatie van dertig miljard, waar Nederland zich nu voor opmaakt, verdubbeld moet worden en iedere Nederlander de komende tijd de rekening mag betalen (zo´n kleine vijfduizend euro per belastingbetaler).
Posts
